Nikohlar soni kamaymoqdami?

#Tadqiqotlar

Statistika agentligi maʼlumotlariga ko‘ra, 2024-yil mamlakatimizda 271,8 mingta nikoh qayd etilgan. Tahlillar 2021-yildan boshlab tuzilayotgan nikohlar sonining kamayganligini ko‘rsatadi (2021-yilda – 305,2 mingta, 2022-yilda – 296,7 mingta, 2023-yilda – 283,8 mingta).

Mamlakatimizda tuzilayotgan nikohlar sonining kamayishi aholining yosh tarkibidagi o‘zgarishlar bilan bog‘liq. Yaʼni, 1994-2003-yillarda tug‘ilishning kamaygan davrida tug‘ilgan aholi bugungi kunda asosiy nikoh qurish yoshida (20-29 yosh) hisoblanadi. 

O‘zbekistonda erkak va ayollar uchun nikoh yoshi 18 yosh etib belgilangan. Statistik maʼlumotlarni tahlil qilish aholining asosiy qismi 20-29 yoshda nikohga kirayotganligini ko‘rsatadi. Jumladan, nikoh tuzganlarning 35,5 foizini – 20-24 yoshdagi, 47,8 foizi – 25-29 yoshdagi, 8,6 foizini 30-34 yoshdagilar tashkil etadi. Demak, tuziladigan nikohlar soni asosiy nikohga kiradigan yoshdagi aholi soniga bog‘liq ekan.

“Oila va gender” ilmiy-tadqiqot instituti tomonidan oilaning demografik rivojlanishini qisqa va o‘rta muddatlari prognoz parametrlari ishlab chiqildi.

Prognoz davrida (2024-2035 yy.) 20-24 yoshdagi aholi soni yuqori surʼatda ortib boradi. Jumladan, 20-24 yoshdagi aholi soni 2024-yildagi 2566,8 ming kishidan 2030-yilda – 3037,8 ming kishiga, 2035-yilda 3314,5 ming kishigacha yoki 29,1 foizga ko‘payadi. Aytish joizki, 2004-2015-yillarda tug‘ilgan aholi prognoz davrida 2024-2035-yillarda 20-24 yosh guruhida bo‘ladi. Bu davrda mamlakatimizda tug‘ilishning yuqori ko‘rsatkichlari qayd etilgan.

Prognoz davrida asosiy nikoh qayd qilinadigan 25-29 yoshdagi aholi soni 2024-yilda 2892,3 ming kishidan, 2035-yilda 3091,7 ming kishiga yoki 4,4 foizga ortadi.

Demak, yaqin istiqbolda mamlakatimizda 20-29 yosh guruhidagi aholi soni yuqori surʼatda o‘sib borishi hisobidan 2026-yildan boshlab tuziladigan nikohlar sonining ortishi kuzatiladi. Jumladan, mamlakatimizda tuziladigan nikohlar soni 2030-yilda – 280,5 ming, 2035-yilda – 315,5 ming nafarni tashkil etadi.