Migratsiya ko‘lami va uni tartibga solish mexanizmlarini takomillashtirish masalalari

So‘rovlar natijalariga ko‘ra, mehnat migratsiyasiga ketish istagini bildirganlarning katta qismini erkaklar tashkil qiladi. Pul topish uchun fuqarolar boshqa mamlakatga, asosan, bir yil muddatga (26,7 foizi), kamroq holatda esa ikki yil muddatga borishni afzal ko‘rishadi (15,8 foizi). Ishlash uchun uzoq muddatga ketmoqchi bo‘lganlar foizi u qadar yuqori emas. Qizig‘i shuki, boshqa mamlakatga ishlash uchun ketish istagidagi respondentlar ulushi shaharda ham, qishloq joylarda ham bir xil. Xorijda ishlash uchun sabablar turlicha. So‘rov fuqarolarning qaysi maqsadda mehnat migratsiyasiga intilishlarini aniqlashga imkon berdi. So‘ralgan har ikkinchi fuqaro ishlab topgan puliga uy-joy, yer uchastkasi yoki avtomobil sotib olish niyatida ekanini bildirgan. Har to‘rtinchi respondent to‘y marosimlarini o‘tkazish, bolalarining o‘qishi uchun to‘lovni amalga oshirish va boshqa o‘tkir ijtimoiy-maishiy muammolarini hal qilish maqsadida mehnat migratsiyasiga ketadi. Har o‘ninchi respondent o‘z biznesini ochish uchun boshlang‘ich kapitalga muhtoj. So‘ralganlarning sakkiz foizi o‘z ijtimoiy maqomini oshirishga umid qiladi.

So‘rovda qatnashgan erkaklarning har ikkinchisi ishlash uchun qurilish, 15,4 foizi yo‘lovchi va yuk tashish, 10,8 foizi xizmat ko‘rsatish sohalarini tanlagan. Ayollar esa bolalarni, keksa yoki bemor kishilarni parvarishlash (40,6 foiz), savdo (12,5 foiz), xizmat ko‘rsatish tarmoqlarida ishga joylashishni istaydilar. Darvoqe, mehnat bozorida shaharliklarning o‘ziga ishonchi qishloq aholisiga nisbatan kuchliroq ekan. Tahlillardan ko‘rinadiki, chet davlatda muayyan muddat ishlab, keyin ona-yurtga qaytish istagidagi respondentlar soni o‘tgan yillar natijalari bilan qiyoslaganda, biroz kamaydi va so‘rov o‘tkazish paytida 9,2 foizni tashkil qildi. Hududlar kesimida ko‘rilganda esa ko‘proq Samarqand, Jizzax, Surxondaryo va Farg‘ona viloyatlari aholisi chetga ketish istagida bo‘lib, Navoiy, Buxoro va Sirdaryo viloyatlarida pul topish uchun mamlakatni tark etishga intiluvchi fuqarolar soni kamaygan. So‘rov natijalariga asoslanib, mehnat migrantining ijtimoiy qiyofasini shunday ta‘riflash mumkin: u 20–49 yoshlar o‘rtasida, o‘rta maxsus yoki o‘rta texnik ma‘lumotga ega, moddiy jihatdan o‘zini ijtimoiy quyi sinfga mansub, deb hisoblaydi va qisqa fursatda boyib ketish istagida ekanini bildirgan.

👉 Maqola

"Tahririy-noshirlik va axborot texnologiyalarini rivojlantirish"

bo‘limi materiallari asosida bo‘lim xodimi

U.Yunusov tomonidan tayyorlandi